พัดลม VS เครื่องปรับอากาศ คลายร้อนแบบไหนประหยัดพลังงานมากกว่ากัน

แม้ในช่วงปี พ.ศ. 2552-2562 ทั่วโลกเริ่มมีการนำพลังงานหมุนเวียนมาใช้เพิ่มขึ้น แต่ในปัจจุบันมนุษย์ยังอาศัยพลังงานไฟฟ้าที่ผลิตจากเชื้อเพลิงฟอสซิลมากถึง 80% ทำให้ในปี พ.ศ. 2565 องค์การพลังงานระหว่างประเทศ (International Energy Agency) ได้ออกมาเรียกร้องให้ผู้คนทั่วโลก พิจารณาการลดใช้พลังงานในกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อแก้ไขปัญหาวิกฤติการณ์พลังงานของโลก โดยเฉพาะการใช้พัดลม และเครื่องปรับอากาศเพื่อคลายร้อนและควบคุมอุณหภูมิภายในอาคาร

ในปี พ.ศ. 2565 ที่ผ่านมา นักวิทยาศาสตร์ในประเทศออสเตรเลีย ได้เผยแพร่ผลการศึกษาที่ได้จากการสร้างแบบจำลองการใช้เทคโนโลยีคลายร้อนที่แตกต่างกัน 5 สถานการณ์ โดยมี 2 สถานการณ์ที่ใช้เฉพาะพัดลม หรือเครื่องปรับอากาศอย่างใดอย่างหนึ่ง และอีก 3 สถานการณ์ ใช้เครื่องปรับอากาศร่วมกับพัดลมที่มีความเร็วลมระดับต่าง ๆ เพื่อให้รูปแบบการใช้มีประสิทธิภาพคลายร้อยได้ดีที่สุด และประหยัดพลังงานมากที่สุด ซึ่งจากผลการศึกษานี้ พบว่าการใช้เครื่องปรับอากาศร่วมกับพัดลมที่ความเร็วลม 1.2 เมตรต่อวินาที จะใช้พลังงานไฟฟ้าลดลง 76% และการใช้พัดลมเพียงอย่างเดียวลดการใช้พลังงานได้มากถึง 70% เมื่อเปรียบเทียบกับการใช้เครื่องปรับอากาศเพียงอย่างเดียว นอกจากนี้ยังพบว่าการเปิดเครื่องปรับอากาศเพียง 15 นาที จะใช้พลังงานเท่ากับการเปิดพัดลมมากถึง 24 ชั่วโมง

แม้การใช้พัดลมร่วมกับเครื่องปรับอากาศ และการใช้พัดลมเพียงอย่างเดียว ช่วยลดการใช้พลังงานไฟฟ้าได้ดี แต่พัดลมนั้นเร่งการไหลเวียนของอากาศร้อน ส่งผลให้ความชื้นบริเวณผิวหนังระเหยออกได้ไวขึ้น เพิ่มอัตราการขาดน้ำของร่างกายเพิ่มขึ้น อาจส่งผลทำให้เกิดอาการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับความร้อนภายในร่างกายได้ เช่น อาการอ่อนเพลียจากความร้อน เป็นต้น ทั้งนี้ศูนย์ควบคุมโรคติดต่อประเทศสหรัฐอเมริกา (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) ได้แนะนำว่าควรใช้พัดลมในช่วงที่อุณหภูมิต่ำกว่า 35 องศาเซลเซียส นอกจากนี้การใช้พัดลมในสภาพอากาศร้อนที่มีความชื้นจะทำให้รู้สึกร้อนขึ้นมากกว่าเย็นลง เพราะเหงื่อที่ร่างกายปลดปล่อยออกมาระเหยได้ช้าลง