XO-3b ดาวเคราะห์สุดขั้วที่หนึ่งปีมีหน้าร้อน 1 วัน สลับหน้าหนาวอีก 2 วัน
XO-3b ดาวเคราะห์สุดขั้ว 1 ปีมีหน้าร้อน 1 วัน สลับหน้าหนาวอีก 2 วัน
:
ทีมนักวิทยาศาสตร์จากหลายสถาบันในสหรัฐฯ และแคนาดา ได้ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศสปิตเซอร์ขององค์การนาซา เฝ้าสังเกตการณ์และบันทึกภาพดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ XO-3b จนได้พบความสุดขั้วของดาวดวงนี้
:
ดาวเคราะห์ XO-3b อยู่ห่างจากโลก 848 ปีแสง มีขนาดใหญ่กว่าดาวพฤหัสบดีและมีมวลมากกว่าเกือบ 12 เท่า ดาวเคราะห์ดวงนี้โคจรวนรอบดาวฤกษ์ของตัวเองอย่างรวดเร็วมาก จนทำให้ระยะเวลา 1 ปีของดาวเคราะห์นี้มีเพียง 3 วัน โดยแบ่งเป็นฤดูร้อน 1 วัน สลับกับฤดูหนาวอีก 2 วัน
:
แม้จะเรียกว่าฤดูร้อนและฤดูหนาว และอุณหภูมิของดาวมีการเพิ่มขึ้นและลดลงก็จริง แต่อุณหภูมิของดาวเคราะห์ XO-3b ก็ยังสูงมากตลอดปี โดยใน "ฤดูหนาว" ก็ยังร้อนจัดถึง 1,127 องศาเซลเซียส ขณะที่อุณหภูมิของ "ฤดูร้อน" ก็ยิ่งร้อนแรงถึง 1,727 องศาเซลเซียสเลยทีเดียว
:
ลิซา แดง นักศึกษาวิจัยระดับปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยแม็กกิลล์ (McGill University) ของแคนาดา ผู้นำทีมวิจัยบอกว่า "เราพบการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิตามฤดูกาลอย่างรวดเร็วสุดขั้ว โดยเป็นการผันผวนของอุณหภูมิที่รุนแรงยิ่งกว่าบนโลกหลายร้อยเท่า"
:
รายงานวิจัยระบุว่า ในขณะที่ฤดูกาลบนโลกเกิดขึ้นจากการโคจรและการเอียงตัวของแกนโลก แต่ฤดูกาลบนดาวเคราะห์ XO-3b เกิดจากการโคจรรอบดาวฤกษ์เป็นวงรีรูปไข่ในระยะประชิด ซึ่งถือว่าผิดปกติอย่างมาก เพราะในระยะห่างนี้ แรงโน้มถ่วงของดาวฤกษ์ควรจะดึงให้วิถีโคจรเป็นวงกลมมากกว่า
:
มีความเป็นไปได้ว่า ดาวเคราะห์ดวงนี้เพิ่งจะกลายมาเป็นดาวบริวารของดาวฤกษ์ได้ไม่นาน จึงอยู่ระหว่างปรับตัวเคลื่อนย้ายให้เข้าวิถีโคจรตามที่ควรจะเป็น
:
นอกจากสภาพอากาศตามฤดูกาลที่ผันผวนเร็วสุดขั้วแล้ว ทีมผู้วิจัยยังค้นพบว่ามีการแผ่รังสีอินฟราเรด (Infrared) หรือรังสีความร้อนในระดับสูงออกมาจากแก่นชั้นในของดาวด้วย ซึ่งดูเหมือนว่าความร้อนนี้ไม่ได้รับมาจากดาวฤกษ์ที่ตั้งอยู่ใกล้กัน แต่เป็นความร้อนที่เกิดจากภายในของดาวเคราะห์ดวงนี้เอง
:
ผู้วิจัยสันนิษฐานว่าความร้อนนี้อาจเกิดจากแรงไทดัล (Tidal Force) ของดาวฤกษ์ที่ตั้งอยู่ชิดกันมากที่ดึงให้บางส่วนของดาวเคราะห์ยืดและขยายตัวออก จนเกิดเป็นความร้อนส่วนเกิน
:
ข้อสันนิษฐานอีกข้อหนึ่งก็คือ ดาวดวงนี้อาจไม่ใช่ดาวเคราะห์แต่เป็นดาวฤกษ์ประเภทดาวแคระสีน้ำตาล ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ที่ยังไม่ตายสนิท และยังคงมีปฏิกิริยานิวเคลียร์อยู่ภายใน
:
#STKC
