เส้นทางการพัฒนาอุทยานวิทยาศาสตร์จีน

เส้นทางการพัฒนาอุทยานวิทยาศาสตร์จีน

ขอเริ่มต้นด้วย นโยบายอุทยานวิทยาศาสตร์จีน

จีนมุ่งมั่นที่จะส่งเสริมความร่วมมือระดับโลก ด้านนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พร้อมเสริมสร้างการแลกเปลี่ยนทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระหว่างประเทศแบบเปิดกว้างมากยิ่งขึ้น เพื่อการมีส่วนร่วมในการสร้างเครือข่ายนวัตกรรมระดับโลก

ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง กล่าวในการปาฐกถา (ออนไลน์) ในฟอรั่มจงกวนชุน ปี 2564 (2021 Zhongguancun Forum)

คณะกรรมการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเทศบาลกรุงปักกิ่ง (Beijing Municipal Science & Technology Commission/北京市科学技术委员会) และคณะกรรมการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีกรุงปักกิ่งและคณะกรรมการบริหารอุทยานวิทยาศาสตร์จงกวนชุน (Beijing Municipal Science & Technology Commission, Administrative Commission of Zhongguancun Science Park/中关村科技园区管理委员会) ได้ดำเนินการสร้างความร่วมมือและการเปิดกว้างทางนวัตกรรม โดยมุ่งไปที่การจัดกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์ สร้างสภาพแวดล้อม ทางวิชาการและการวิจัยด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ครอบคลุมทั่วกรุงปักกิ่ง พร้อมยกระดับกรุงปักกิ่งให้เป็นเมืองสำคัญทางนวัตกรรมระดับโลกและทันสมัย

กรุงปักกิ่ง กำลังเร่งก่อสร้างศูนย์นวัตกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนานาชาติ ( International Center of Science and Technology Innovation) และอุทยานวิทยาศาสตร์จงกวนชุนชั้นนำระดับโลก ซึ่งมีโครงสร้างพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์และสภาพแวดล้อมการทำงานระดับนานาชาติ

“จงกวนชุน”

จากถนนอิเล็กทรอนิกส์สู่อุทยานวิทยาศาสตร์

จงกวนชุน (Zhongguancun/中关村) เป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนาด้านวิทยาศาตร์และเทคโนโลยี ที่ก้าวล้ำของจีน ที่พัฒนามาจากถนนอิเล็กทรอนิกส์จงกวนชุนในกรุงปักกิ่งช่วงยุค 80's และพัฒนามาเป็นเขตนำร่อง การพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีใหม่กรุงปักกิ่ง (Beijing New Technology Industrial Development Trial Zone / 北京市新技术产业开发试验区) เขตอุทยานวิทยาศาสตร์จงกวนชุน (Zhongguancun Science Park/中关村科技园区) และเขตสาธิตการพัฒนานวัตกรรมด้วยตนเองระดับชาติ (Zhongguancun National Innovation Demonstration Zone/中关村国家自主创新示范区)

เขตเหล่านี้ มีจุดศูนย์กลางอยู่ที่ (Haidian District/海淀区) ต่อมาได้ขยายไปสู่ “หนึ่งเขตสามอุทยาน” “หนึ่งเขตห้าอุทยาน” และ “หนึ่งเขตสิบอุทยาน” จนกลายมาเป็น “หนึ่งเขตหลายอุทยาน” ในปัจจุบัน

เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงระดับชาติ

คณะสภาแห่งรัฐมีมติอนุมัติสร้างเขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงระดับชาติ (China National High-tech Industrial Development Zone/国家高新技术产业开发区) เพื่อรองรับการเปลี่ยนผ่านอุตสาหกรรมแบบดั้งเดิม ที่จะเป็นแรงขับเคลื่อนที่สำคัญของยุทธศาสตร์นวัตกรรมของจีนมุ่งสู่นานาชาติ

เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงแห่งชาติ ยึดหลักปรัชญาของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ซึ่งบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญของพรรคคอมมิวนิสต์จีนใน พ.ศ. 2560 หรือที่เรียกว่า “หลักปรัชญาสี จิ้นผิง” ว่าด้วยแนวคิดสังคมนิยมแบบจีนสำหรับยุคใหม่ ยึดแนวทางในการส่งต่อ เสริมสร้าง และพัฒนาทางนวัตกรรม พร้อมมุ่งเน้นการพัฒนาเทคโนโลยีขั้นสูง บรรลุการพัฒนาทางอุตสาหกรรม เร่งรัดการสร้าง “กำลังการผลิตที่มีคุณภาพใหม่” สร้างนิคมอุสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง และขับเคลื่อนการสร้างอุตสาหกรรมชั้นแนวหน้า เพื่อสนับสนุนเป้าหมายของจีนในการบรรลุการพึ่งพาตนเองด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีขั้นสูง ผลักดันการพัฒนาอุตสาหกรรมรูปแบบใหม่ และสร้างรากฐานทางเทคโนโลยีสำหรับการพัฒนาความทันสมัยแบบจีน

การจัดอันดับเขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง 10 อันดับแรก

วันที่ 23 ธันวาคม 2567 กระทรวงอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศจีน ได้ดำเนินการประเมินภาพรวมของเขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงแห่งชาติทั้ง 178 แห่ง ประจำปี 2567 และได้ประกาศการจัดอันดับเขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง 50 อันดับแรก โดยมีการประเมินจากดัชนีผลผลิตอุตสาหกรรม (Manufacturing Production Index - MPI) รายได้จากการดำเนินงานในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง ความเข้มข้นของการลงทุน ด้านการวิจัยและพัฒนา มูลค่าการซื้อขายสัญญาเทคโนโลยีต่อหน่วย และจำนวนวิสาหกิจคุณภาพสูง

อันดับ เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูง มณฑล

1 อุทยานวิทยาศาสตร์จงกวนชุน 中关村科技园区 กรุงปักกิ่ง
2 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงเซินเจิ้น 深圳高新技术产业园区 กวางตุ้ง
3 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงจางเจียง นครเซี่ยงไฮ้ 上海张江高新技术产业开发区 เซี่ยงไฮ้
4 เขตอุทยานอุตสาหกรรมเจียงซู 苏州工业园区 เจียงซู
5 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงเกาซิน นครซีอาน 西安高新技术产业开发区 ส่านซี
6 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีใหม่ตงหู เมืองอู่ฮั่น 武汉东湖新技术开发区 หูเป่ย
7 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงหางโจว 杭州高新技术产业开发区 เจ้อเจียง
8 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงเฉิงตู 成都高新技术产业开发区 เสฉวน
9 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงหนานจิง 南京高新技术产业开发区 เจียงซู
10 เขตพัฒนาอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงหนิงโป 宁波高新技术产业开发区 เจ้อเจียง

อุทยานวิทยาศาสตร์จงกวนชุน (ZGC)
Zhongguancun Science Park/中关村科技园区

เว็บไซต์ https://zgc.ncsti.gov.cn/#index และ https://kw.beijing.gov.cn/ 

      อุทยานวิทยาศาสตร์จงกวนชุน  (南宁–中关村科技园/ Nanning-Zhongguancun Science Park) หรือ Z-Park ก่อตั้ง ปี 2531 ตั้งอยู่ในเขตนิคมไฮเทคนครหนานหนิง มีพื้นที่ก่อสร้างราว 145,326.81 ไร่ ครอบคลุมอุทยานไห่เตี้ยน (海淀园) อุทยานเฟิงไถ (丰台园) อุทยานฉางผิง (昌平园) เมืองอิเล็กทรอนิกส์ (电子城) อุทยานอี้จวง (亦庄园) (รวมอุทยานออปโตอิเล็กทรอนิกส์ (Optoelectronics) ทงโจว และอุทยานอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมทงโจว) อุทยานเต๋อเซิง (德胜园) อุทยานสือจิงซาน (石景山园) อุทยานหย่งเหอ(雍和园) อุทยานทงโจว (通州园) และฐานอุตสาหกรรมชีวการแพทย์ต้าซิง (大兴生物医药产业基地) กลายเป็นโมเดล “หนึ่งเขตสิบอุทยาน”

• มุ่งเน้นการสร้างความร่วมมือระหว่างภาคอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัย การวิจัย (Industry-University-Research, IUR)
• พันธมิตรอุตสาหกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง
• ลงทุนและพัฒนาอุทยานเฉพาะทาง Software Park, Life Science Park และ Yongfeng Base เป็นต้น

      Z-Park เปิดดำเนินการเมื่อวันที่ 26 เมษายน 2561 โดยกำหนดให้อุตสาหกรรมเกิดใหม่ (emerging industry) เป็นอุตสาหกรรมเป้าหมาย อาทิ เทคโนโลยีสารสนเทศสมัยใหม่ ข้อมูลสารสนเทศ+การผลิตอัจฉริยะ ข้อมูลสารสนเทศ+การบริหารสมัยใหม่ และตั้งเป้าหมายในการเป็น Gateway ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมุ่งสู่อาเซียน เป็นฐานอุตสาหกรรมสารสนเทศของมณฑล และเป็นเมืองอุตสาหกรรมอัจฉริยะของนครหนานหนิง เป็นอุทยานไฮเทคแห่งชาติ (National high-tech park) แห่งแรกของจีน และเป็นเขตสาธิตนวัตกรรมแห่งชาติแห่งแรกของจีน ครอบคลุมอุทยานย่อย 16 แห่งใน 16 เขตของปักกิ่ง

      Z-Park กลายเป็นผู้นำด้านนวัตกรรมในจีน ด้วยการดึงศักยภาพด้านการศึกษา เทคโนโลยี และบุคลากรอย่างเต็มที่ พร้อมส่งเสริมนวัตกรรมดั้งเดิมและนวัตกรรมชั้นนำมากมายในสาขาต่างๆ เช่น เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) วิทยาศาสตร์ชีวภาพ (Life Sciences) การผลิตอัจฉริยะ (Smart Manufacturing) และการบินอวกาศเชิงพาณิชย์ (Commercial Aerospace)

      ปัจจุบัน อุทยานฯ มีธุรกิจประเภท mass entrepreneurship and innovation และทีมบ่มเพาะนวัตกรรม (innovation incubator) จำนวนมาก อุทยานแห่งนี้เปรียบเสมือนแพลตฟอร์มพัฒนาธุรกิจ และเครือข่ายธุรกิจด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม ซึ่งเปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการ (Enterpreneur) นักออกแบบ (Designer) และนักพัฒนา (Developer) ได้ร่วมระดมความคิดนำไปสู่การยกระดับภาคอุตสาหกรรมและวิสาหกิจสตาร์ทอัพ เพื่อเพิ่มมูลค่าผลผลิตทางเศรษฐกิจและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของเมือง

      Z-Park มีวิสาหกิจเข้ามาก่อตั้งมากกว่า 5,000 แห่ง ประกอบด้วย วิสาหกิจเทคโนโลยีใหม่ขั้นสูงแห่งชาติกว่า 1,800 แห่ง บริษัทในตลาดหลักทรัพย์กว่า 200 แห่ง บริษัทยูนิคอร์นกว่า 50 แห่ง

      ในอนาคต ปักกิ่งมีแผนการก่อสร้างอุทยานวิทยาศาสตร์ชั้นนำระดับโลกจงกวนชุน (ปี 2567-2570) (中关村世界领先科技园区建设方案（2024-2027年）คาดว่าจะดำเนินการแล้วเสร็จในปี 2578 ทำให้ Z-Park ก้าวขึ้นสู่การเป็นอุทยานวิทยาศาสตร์ระดับโลก สร้างระบบนิเวศนวัตกรรมที่มีขีดความสามารถในการแข่งขันระดับสากล พร้อมแลกเปลี่ยนและความร่วมมือ ด้านนวัตกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระดับโลก

กลับมาติดตาม...
ข่าวสารความเคลื่อนไหวด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม กับ STKC
กันอีกครั้งในข่าว ต่อไปกันนะ