แผ่นดินไหว คืออะไร?
แผ่นดินไหว คือปฏิกิริยาการสั่นสะเทือนของแผ่นดิน ที่เกิดขึ้นจากการปลดปล่อยพลังงานอย่างรวดเร็ว จริงที่ว่ามีอีกหลายสาเหตุในโลกนี้ที่ก่อให้เกิดแผ่นดินไหวสะเทือน ไม่ว่าจะเป็นการระเบิดของระเบิดนิวเคลียร์ (atomic bomb) หรือ การระเบิดของภูเขาไฟ เป็นต้น
แต่สาเหตุที่ว่ามานี้ นับว่าทำให้แผ่นดินไหวสะเทือนอ่อนมาก และเกิดไม่บ่อย เมื่อเทียบกับเหตุจากการที่โลกปล่อยพลังงานอย่างรวดเร็ว และสาเหตุนี้มาจากการเคลื่อนไหวของแผ่นเปลือกโลก บริเวณที่เป็นรอยร้าวขนาดใหญ่ของแผ่นเปลือกโลกที่เรียกว่า รอยเลื่อน (faults) แรงการขยับตัวของเปลือกโลกต้องใช้พลังงานมหาศาล
ด้วยพลังงานนี้เองที่ทำให้แผ่นดินไหว พลังงานนี้จะแผ่กระจายออกจากจุดศูนย์กลางกำเนิดพลังงาน (focus) ไปในทุกทิศทาง แบบเดียวกับคลื่น (wave) ที่เกิดจากการที่เราโยนก้อนหินสัก ก้อนลงในในสระน้ำที่มีน้ำนิ่งๆ ซึ่งจะเห็นคลื่นน้ำกระจายออกจากจุดที่ก้อนหินกระทบผิวน้ำในสระ คลื่นแผ่นดินไหว (seismic wave) เกิดแบบเดียวกันนี้ พลังงานที่เกิดขึ้นจะมีมากที่สุด ณ จุดศูนย์กลางแผ่นดินไหว (focus) และจะลดความรุนแรงลงเมื่อไกลจุดศูนย์กลางออกไป
อย่างไรก็ดี การที่จะตรวจจับและบันทึกแผ่นดินไหวนั้นต้องใช้เครื่องมือที่มีความไวสูงมาก
การเตรียมพร้อมต่อเหตุการณ์แผ่นดินไหว
การจะหลีกเลี่ยงการบาดเจ็บจากแผ่นดินไหวได้นั้นต้องมีการเตรียมตัว ดังที่จะกล่าวถึงต่อไปนี้ ซึ่งเป็นข้อแนะนำบางประการที่ช่วยให้เราเตรียมพร้อมรับแผ่นดินไหวเมื่อเกิดแผ่นดินไหว
-
อย่าตกใจ ไม่ว่าแผ่นดินจะไหวรุนแรงสักเพียงใด ปกติแล้วจะไหวไม่เกิน 1 นาที
-
ถ้ามีสิ่งใดในบ้านของท่าน ที่อาจก่อให้เกิดไฟไหม้ได้ ให้ปิดมันทันที
-
หาที่หลบเช่น ใต้โต๊ะ และปกป้องศีรษะเนื่องจากอาจมีสิ่งของตกใส่ ด้วยแขน ด้วยเบาะ หมอน หนังสือนิตยสาร เป็นต้น
-
เตรียมแผนอพยพไว้ให้พร้อมกรณีแผ่นดินไหว ด้วยการเตรียมเครื่องใช้ฉุกเฉินแผ่นดินไหวไว้ใกล้ประตูทางออกจากบ้านของท่าน ใส่เครื่องใช้ฉุกเฉินเช่นน้ำ อาหารกระป๋อง ไฟฉาย มีด เป็นต้น ไว้ในกระเป๋าเป้ เมื่อแผ่นดินหยุดการไหวตัว ให้รีบออกจากบ้านพร้อมกระเป๋าเป้ฉุกเฉิน ห้ามใช้ลิฟต์หลังการเกิดแผ่นดินไหว
-
ถ้าหากท่านอยู่นอกบ้านขณะเกิดแผ่นดินไหว เพื่อป้องกันสิ่งของหล่นใส่ศีรษะ ให้หาที่หลบที่ตึกที่ใกล้ที่สุด หรือไม่ก็หาทางที่จะไปอยู่ในที่โล่งแจ้ง
-
ถ้าท่านอยู่บริเวณชายหาดขณะเกิดแผ่นดินไหว ให้รีบออกมาจากบริเวณชายหาดไปหาที่สูงๆ เพราะอาจมีซึนามิตามแผ่นดินไหวมาก็ได้
-
ถ้าท่านอยู่ในรถไฟฟ้าใต้ดิน ให้หาที่จับยึดที่มั่นคงไว้ อย่าออกจากรถไฟหลังจากแผ่นดินไหวเพราะอาจได้รับอันตรายจากไฟฟ้าดูด หรือถูกรถไฟอีกขบวนชน
-
ถ้าอยู่ภายในอุโมงค์ รถไฟใต้ดิน อย่าตกใจ ให้รอไฟฟ้าฉุกเฉินเปิดขึ้นมา อย่ารีบวิ่งหาทางออก ให้สงบสติอารมณ์แล้วรีบเดินออกจากอุโมงค์ทันที
Content Provided by :
Vancouver School Board
Powered by :
NSTDA Online Learning Project
เผยแพร่ : ณาดาร์ หมื่นชล
กลุ่มพัฒนาระบบสารสนเทศ (พร.)
กองระบบและบริหารข้อมูลเชิงยุทธศาสตร์การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (กรข.)
สํานักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
Social Media
Facebook : stkcsociety
Twitter : stkcsociety
Tiktok : stkcsociety
Youtube channel : STKC Society