โอมิครอน BA.4/BA.5 สายพันธุ์ที่ต้องจับตา ติดเชื้อง่าย ไวกว่าเดิม

วันที่เผยแพร่:

Mon 1 August 2022

โควิด 19 สายพันธุ์โอมิครอน BA.4 และ BA.5 ที่หลายคนเข้าใจผิดว่าเป็นโควิดสายพันธุ์ใหม่ แต่จริง ๆ แล้วเป็นโควิดสายพันธุ์โอมิครอนที่มีวิวัฒนาการกลายพันธุ์มาเรื่อย ๆ จนกลายเป็นสายพันธุ์ย่อย ๆ เหมือนการระบาดของโอมิครอนสายพันธุ์ BA.1 และ BA.2 ที่เคยผ่านมา และดูเหมือนว่ารอบนี้จะแพร่กระจายได้เร็วกว่าเดิมเสียอีก ทำให้สถานการณ์โควิด 19 ที่เริ่มซา ๆ มีแววจะกลับมาให้ลุ้นระทึกอีกรอบ เราลองมาเช็กกันว่าอาการโอมิครอน BA.4 และ BA.5 เบื้องต้นเป็นอย่างไร จะรุนแรงกว่าสายพันธุ์อื่น ๆ ไหม

โอมิครอน BA.4/BA.5 คืออะไร
ถ้าให้อธิบายง่าย ๆ ก็ต้องบอกว่า BA.4 และ BA.5 เป็นพี่น้องกับโควิดสายพันธุ์โอมิครอน BA.1 และ BA.2 คือนับเป็นโควิดสายพันธุ์โอมิครอนที่กลายพันธุ์เพิ่มขึ้นมา และปัจจุบัน BA.4 และ BA.5 ถูกจัดอยู่ในกลุ่มสายพันธุ์ที่ต้องจับตาดู (Variant of Concern lineages under monitoring : VOC-LUM) เนื่องจากพบผู้ติดเชื้อสายพันธุ์ย่อย BA.4 และ BA.5 ในต่างประเทศเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ

โอมิครอน BA.4 /BA.5 ทำไมต้องเฝ้าระวัง!
-แบ่งตัวเพิ่มจำนวนได้ดีในเซลล์ปอด อาจจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดปอดอักเสบ
-แพร่ระบาดได้ง่าย และรวดเร็วยิ่งขึ้นกว่าเดิม
-หลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันเก่ง เคยติดเชื้อหรือฉีดวัคซีนแล้วก็ติดเชื้อซ้ำได้ (วัคซีนได้ผลน้อยลง)
จุดเด่นของโควิดสายพันธุ์โอมิครอน คือ การแพร่เชื้อได้เร็ว (High transmissibility) กว่าสายพันธุ์อื่น 5 เท่า โดยอาการของโควิดสายพันธุ์ BA.4/BA.5 ไม่แตกต่างอย่างชัดเจนจากสายพันธุ์โอมิครอน อาการที่เด่นชัดของสายพันธุ์นี้ได้แก่ “อ่อนเพลีย เหนื่อย, ไอแห้ง, เจ็บคอ, ไข้, มีน้ำมูก, ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ คลื่นไส้ ปวดเมื่อยตามร่างกาย และถ่ายเหลว”

อาการโอมิครอน BA.4/BA.5 จะรุนแรงไหม ลงปอดหรือเปล่า
มีข้อมูลจากหลายฝ่ายที่เห็นตรงกันว่า เชื้อ BA.4 และ BA.5 มีการแบ่งตัวเร็วกว่า และเกาะเซลล์ปอดได้มากกว่า BA.2 จึงอาจติดเชื้อที่เนื้อเยื่อปอดได้มากขึ้น และอาจทำให้ผู้ติดเชื้อมีอาการปอดอักเสบได้ง่ายขึ้น

สอดคล้องกับกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุขที่ได้เปิดเผยข้อมูลการติดเชื้อในระหว่างวันที่ 2-22 กรกฎาคม 2565 โดยพบว่า ผู้ติดเชื้อที่มีอาการรุนแรง คือปอดอักเสบ ใส่ท่อช่วยหายใจ และเสียชีวิต ส่วนใหญ่เป็นการติดเชื้อสายพันธุ์ BA.4/BA.5 มากกว่า BA.2 จึงอนุมานได้ว่าถ้าติดเชื้อ BA.4/BA.5 น่าจะมีโอกาสเกิดอาการรุนแรงมากกว่าสายพันธุ์ BA.2 แต่จะรุนแรงมากกว่าแค่ไหนยังต้องรวบรวมข้อมูลเพิ่มเติม

ขณะที่ในต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นองค์การอนามัยโลก หรืออังกฤษยังไม่ได้สรุปถึงความรุนแรงของโรค มีเพียงข้อมูลของประเทศญี่ปุ่นที่พบว่า BA.4/BA.5 ดื้อต่อภูมิคุ้มกันและแพร่กระจายเร็วในเซลล์ปอดของมนุษย์มากกว่า BA.2 เพราะจากผลการทดลองในหนู พบว่า BA.4/BA.5 ทำให้หนูทดลองป่วยหนักกว่า BA.2

BA.5 แพร่ได้เร็วกว่าไวรัสชนิดอื่น ๆ
นพ.มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินหายใจ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์ FC ระบุถึงไวรัสโควิดโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.5 ว่าสามารถแพร่ได้เร็วกว่าโควิดสายพันธุ์เดิมทุกสายพันธุ์ และเชื้อไวรัสโรคอื่น ๆ ทุกชนิดในโลก โดยเมื่อเทียบกับไวรัสชนิดอื่นจะพบว่า

คนติดเชื้อไวรัสโควิดสายพันธุ์อู่ฮั่น 1 คน แพร่เชื้อต่อให้อีก 3.3 คน
คนติดเชื้อไวรัสโควิดสายพันธุ์เดลตา 1 คน แพร่เชื้อต่อให้อีก 5.1 คน
คนติดเชื้อไวรัสโควิดโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.1 หนึ่งคน แพร่เชื้อต่อให้อีก 9.5 คน
คนติดเชื้อไวรัสโควิดโอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.5 หนึ่งคน แพร่เชื้อต่อให้อีก 18.6 คน
คนติดเชื้อไวรัสอีสุกอีใส 1 คน แพร่เชื้อต่อให้อีก 12 คน
คนติดเชื้อไวรัสหัด 1 คน แพร่เชื้อต่อให้อีก 18 คน
ดังนั้น โอมิครอนสายพันธุ์ย่อย BA.5 ในขณะนี้จึงแพร่กระจายได้เร็วแซงหน้าไวรัสทุกชนิดในโลก แต่ก็ต้องติดตามเชื้อไวรัสโอมิครอนสายพันธุ์ย่อยตัวใหม่ เช่น BA.2.75 ที่เพิ่งพบในประเทศอินเดีย เพราะอาจจะแพร่ได้เร็วยิ่งกว่าสายพันธุ์ย่อย BA.5 ก็เป็นได้

ขณะที่ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกพบว่า อัตราการแพร่ระบาดของ BA.5 ใน 83 ประเทศ จากเดิม 37% เพิ่มขึ้นเป็น 52% ในสัปดาห์ถัดมา ส่วน BA.4 อัตราการแพร่ระบาดจากเดิม 11% เพิ่มเป็น 12% แสดงว่า BA.4 และ BA.5 แพร่เร็วไม่เท่ากัน แต่ BA.5 แพร่ได้เร็วขึ้นและเร็วกว่าแน่นอน

เผยแพร่ : ณภัทร โพธิ์อยู่
กลุ่มพัฒนาระบบสารสนเทศ(พร.)
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
Facebook : @stkcsociety
Youtube chanel : STKC Society Official

แหล่งที่มา
https://www.sikarin.com/health/